Advertisement
Health Safety and Environment: करोनामुळे आरोग्य सुरक्षा आणि पर्यावरण क्षेत्रात रोजगाराच्या संधी वेगाने वाढल्या आहेत. करोना महामारीच्या आधी या क्षेत्रात रोजगाराच्या इतक्या संधी उपलब्ध नव्हत्या. करोना आणि त्यामुळे लागलेल्या लागलेल्या लॉकडाऊननंतर या क्षेत्रातील तज्ञांची मागणी झपाट्याने वाढली आहे. आगामी काळात या क्षेत्रातील प्रशिक्षित आणि अनुभवी तरुणांची मागणी आणखी वाढेल असा विश्वास आहे. त्यामुळे ज्यांना या क्षेत्रात करिअरचे शिखर गाठायची आहे, ते पदविका ते पदवी आणि पदव्युत्तर अभ्यासक्रम पूर्ण करु शकतात. ट्रेड डिप्लोमा इन हेल्थ सेफ्टी अँड एन्व्हायर्नमेंटचा अभ्यासक्रम करण्यासाठी उमेदवाराने बारावी किंवा त्या समकक्ष उत्तीर्ण असणे आवश्यक आहे. हा अभ्यासक्रम १८ महिन्यांचा आहे. यासोबतच फायर टेक्नॉलॉजी आणि इंडस्ट्रियल मॅनेजमेंट मधील सर्टिफिकेट कोर्सदेखील करता येतो. मात्र फायरमन, सब ऑफिसर, सहाय्यक विभागीय अधिकारी, विभागीय अधिकारी अशा पदांसाठी वेगवेगळे अभ्यासक्रम करता येतात. आरोग्य सुरक्षा आणि पर्यावरणाशी संबंधित लोक सामान्यपणे सामान्य सेवांशी संबंधित असल्याचे गृहीत धरले जाते. पण विशेष गोष्ट म्हणजे हा कोर्स केल्यानंतर औद्योगिक क्षेत्रात अशा प्रशिक्षित तरुणांची मागणी जास्त असते. औद्योगिक क्षेत्रातील विविध युनिटमध्ये करोना प्रतिबंध उपाययोजना करण्याची जबाबदारी हे तज्ञ अधिक यशस्वीपणे घेऊ शकतात. यामुळेच या भागात त्यांची मागणी झपाट्याने वाढली आहे. आता सरकारी आणि खासगी क्षेत्रात 'मल्टी टास्क सर्व्हिस'चा ट्रेंड झपाट्याने वाढला आहे. याचा अर्थ असा की एकच व्यक्ती एकापेक्षा जास्त व्यक्तींची जबाबदारी घेऊ शकते. म्हणजेच, ज्या तरुणांना आपत्ती व्यवस्थापनाबरोबर अग्निशमन आणि आरोग्य सुरक्षा व्यवस्थापनाचे प्रशिक्षण दिले जाते, त्यांना नोकरीत प्राधान्य दिले जाते. कोणत्याही मोठ्या कंपनी आणि औद्योगिक संस्थेत, अशा कर्मचाऱ्यांची पदनाम भिन्न असू शकतात पण काम एकच आहे. कामाचे स्वरूप आरोग्य सुरक्षा आणि पर्यावरण इंजिनीअरचे मुख्य काम आपत्ती किंवा अपघाताची कारणे शोधणे आणि प्रतिबंध करणे आहे. यासह करोनासारख्या साथीच्या वेळी, अशा लोकांना केंद्र आणि राज्य स्तरावरील आपत्ती व्यवस्थापन विभागांद्वारे साथीच्या प्रतिबंधात्मक उपायांवर गुंतवले जात आहे. अग्निशमन नागरी, विद्युत, पर्यावरण अभियांत्रिकी देखील या क्षेत्राशी संबंधित आहे. शैक्षणिक पात्रता या क्षेत्रासाठी आवश्यक असलेल्या पदवीपेक्षा काही वैयक्तिक पात्रता निकष पूर्ण करण्याची आवश्यकता असते. डिप्लोमा किंवा पदवी प्रवेशासाठी बारावी पास असणे अनिवार्य आहे. यामध्ये प्रवेशासाठी ऑल इंडिया एन्ट्रन्स एक्झाम आहे. ५० टक्के गुणांसह रसायनशास्त्रासह भौतिकशास्त्र किंवा गणितामध्ये उत्तीर्ण होणे देखील आवश्यक आहे. येथे मिळेल संधी या क्षेत्रात मोठ्या प्रमाणात रोजगाराची क्षमता आहे. पूर्वी फक्त महानगरांमध्ये अग्निशमन केंद्रे होती. आज प्रत्येक जिल्ह्यात अग्निशमन केंद्रे आहेत. याशिवाय प्रत्येक शासकीय आणि अशासकीय कार्यालयात अग्निशमन अभियंताची नियुक्ती आज अनिवार्य करण्यात आली आहे. अग्निशमन विभाग, आर्किटेक्चर आणि इमारत बांधकाम, विमा मूल्यांकन, प्रकल्प या व्यतिरिक्त अग्निशमन अभियंता आवश्यक असल्याची माहिती दिल्ली इन्स्टिट्यूट ऑफ फायर इंजिनिअरिंगचे संचालक डॉ.वीरेंद्र कुमार गर्ग यांनी दिली. व्यवस्थापन, रिफायनरीज, गॅस कारखाने, बांधकाम उद्योग, प्लास्टिक, एलपीजी आणि केमिकल प्लांट्स, बहुमजली इमारती आणि विमानतळांना सर्वत्र मोठी मागणी आहे. कोणते अभ्यासक्रम? डिप्लोमा इन हेल्थ सेफ्टी अँड एन्व्हायर्नमेंट, डिप्लोमा इन फायर फायटिंग, पीजी डिप्लोमा इन फायर अँड सेफ्टी इंजिनिअरिंग, बीएससी इन फायर इंजिनीअरिंग, फायर टेक्नॉलॉजी आणि इंडस्ट्रियल सेफ्टी मॅनेजमेंट, इंडस्ट्रियल सेफ्टी सुपरवायझर, रेस्क्यू आणि फायर फाइटिंग, असे अभ्यासक्रम समाविष्ट आहेत. ज्याचा कालावधी ६ महिने ते तीन वर्षांचा आहे. कोर्स दरम्यान आरोग्य, सुरक्षा आणि पर्यावरण व्यवस्थापनासह विविध नैसर्गिक आपत्ती प्रतिबंधासह कोणत्याही नैसर्गिक किंवा मानवनिर्मित आपत्ती प्रतिबंधाच्या टेक्निकल बाबींपासून जीवन संरक्षणाच्या वैज्ञानिक सूत्राविषयी माहिती दिली जाते. प्रमुख संस्था दिल्ली इन्स्टिट्यूट ऑफ फायर इंजिनीअरिंग इंदिरा गांधी मुक्त विद्यापीठ, नवी दिल्ली राष्ट्रीय अग्निशमन, आपत्ती आणि पर्यावरण व्यवस्थापक, नागपूर
from Career News in Marathi: Career News, मराठी Career बातम्या | Maharashtra Times https://ift.tt/3zlXgSa
via nmkadda